Το τραύμα της Όλγας έχει βαθύνει (INTEGRA-03-EL)

Η Όλγα είναι μια 65χρονη κυρία, επί τρία χρόνια ένοικος ενός οίκου ευγηρίας, όπου ήρθε μετά το θάνατο του συζύγου της, με τον οποίο δεν είχε παιδιά. Εδώ και αρκετά χρόνια υποβάλλεται σε θεραπεία για κατάθλιψη (στις αρχές της δεκαετίας του '50 συνταξιοδοτήθηκε λόγω αναπηρίας), και στο ίδρυμα φιλοξενίας της αρνείται συχνά τις περισσότερες ομαδικές δραστηριότητες. Δεδομένου ότι είναι οικονομικά καλά εξασφαλισμένη, έχει το δικό της δωμάτιο σε αυτό το ίδρυμα, από το οποίο βγαίνει σπάνια. Επίσης, συχνά αρνείται το φαγητό, ιδίως όταν βρίσκεται στην τραπεζαρία κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Εκτός από την κατ' οίκον νοσηλεία και τη θεραπεία του γιατρού, την επισκέπτεται συχνά και ένας κοινωνικός λειτουργός, ο οποίος είναι στην πραγματικότητα ο μόνος με τον οποίο η κυρία Όλγα έχει δημιουργήσει μια ελαφρώς στενότερη λεκτική επαφή. Η συζήτηση βασίζεται σχεδόν πάντα στην προηγούμενη επαγγελματική σταδιοδρομία και τις επιτυχίες σε αυτήν. Μερικές φορές επίσης για την εποχή που ήταν ακόμη παντρεμένη.

Όπως και άλλοι ηλικιωμένοι, η κυρία Όλγα δεν μιλάει ποτέ για τα νιάτα της και αντιστρέφει κάθε πιθανή επικοινωνία ή την ακούει, ενώ τις περισσότερες φορές δείχνει ξαφνική έντονη κόπωση. Η κοινωνική λειτουργός έχει παρατηρήσει πολλές φορές αυτό το μοτίβο, και είδε επίσης ότι μετά από κάθε συζήτηση προς αυτή την κατεύθυνση, η κατάθλιψη της ενοίκου βάθαινε, αρνιόταν το φαγητό για αρκετές ημέρες, κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος δεν επισκεπτόταν καν τη βιβλιοθήκη του σπιτιού, αν και, ως βιβλιοθηκάριος, αγαπούσε το διάβασμα, απέρριπτε γενικά κάθε μορφή κοινωνικοποίησης. Επίσης, δεν ήθελε να δεχτεί την κοινωνική λειτουργό κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος, το οποίο συνήθως διαρκούσε δύο εβδομάδες ή και περισσότερο. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, η ίδια αλληλουχία γεγονότων συνέβη ξανά, όταν, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης, η αναφορά στην προσωπική νεότητα ενέπνευσε μια άμεση συναισθηματική απόσταση και απομάκρυνση.

Στην τακτική εβδομαδιαία συνάντηση της διεπιστημονικής ομάδας, η κοινωνική λειτουργός ανέδειξε και πάλι την περίπτωση της κ. Όλγας.

Με βάση τα παραπάνω, ο ιατρός του Οίκου Ευγηρίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι πολύ πιθανή η παρουσία ανεπίλυτου τραύματος στην ένοικο, το οποίο μόνο βαθαίνει με την πάροδο των ετών.

Με τον τρόπο αυτό, επεσήμανε αρκετά συμπτώματα, βάσει των οποίων θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε για συναισθηματικό μούδιασμα, όπως απώλεια ενδιαφέροντος, αποφυγή, ανθυγιεινές συμπεριφορές αντιμετώπισης:

Αποφυγή πρόσβασης στα δικά της συναισθήματα,
Προτίμηση της απομόνωσης αντί της συναναστροφής με άλλους,
Έχοντας δυσκολίες στο να βιώνει θετικές σκέψεις,
Εμπειρία αδυναμίας πλήρους συμμετοχής στη ζωή.

Ως πιθανή υποστήριξη, η ομάδα προτείνει τη σύνδεση ενός κοινωνικού λειτουργού (ο οποίος είναι ο μόνος που έχει στενότερη επαφή με την κ. Όλγα) με μια κοινοτική πρακτική με βάση το τραύμα, η οποία εργάζεται στην κοινότητα εδώ και αρκετό καιρό, και κοινοτική ψυχιατρική βοήθεια με στόχο να μπορέσει να προσεγγίσει την αποκατάσταση της κ. Όλγας.

Σε μια ενσυναισθητική συνέντευξη με την κ. Όλγα, ο κοινωνικός λειτουργός θα προσπαθήσει να θέσει τις βάσεις για τη συνεργασία και τη σύνδεση εξειδικευμένων θεραπευτών (αρχική φάση) και ψυχολόγου (φάση συνέχισης), εξασφαλίζοντας παράλληλα την παρουσία της στα αρχικά στάδια της διαδικασίας (εδραίωση και ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης). ατομική συνδυασμένη θεραπεία που θα μπορούσε να συμβάλει καλύτερα στην ενίσχυση των δυνάμεών της (εικαστική θεραπεία, εργοθεραπεία, ψυχολογική θεραπεία).

Μέχρι να ανακάμψει από το τραύμα, θα συνιστούσε στην κ. Όλγα να υποβληθεί σε Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία με αδειούχο ψυχοθεραπευτή. Ο πρωταρχικός στόχος της ψυχοθεραπείας είναι να τονώσει την κατανόηση του προβλήματος και να εκθέσει βιώσιμες και αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις επίλυσης του προβλήματος. Η ψυχοθεραπεία υποστηρίζει τη μάθηση και τη χρήση παραγωγικών εργαλείων αντιμετώπισης. Η κ. Όλγα μπορεί να μάθει να επιτρέπει την ανάδυση συναισθημάτων και να τα επεξεργάζεται στο ασφαλές περιβάλλον της θεραπείας, γεγονός που θα μπορούσε να ανακουφίσει τη μακροχρόνια κατάθλιψή της.

Υπάρχει μια ποικιλία διαθέσιμων θεραπευτικών επιλογών που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του βαθμού στον οποίο το άτομο με PTSS προσπαθεί να ξεφύγει, να απεμπλακεί από τα δικά του συναισθήματα ή να τα αποφύγει.

Στο εξής, μια διεπιστημονική ομάδα θα ενημερώνει και θα παρακολουθεί τακτικά τη διαδικασία.

Integra Institute, Sonja B. Eisenreich